Page 23 - index

[ Του Στέλιου Ράμφου* ]

Όσο διαφοροποιείται ένα άτομο και γίνεται ο εαυτός του τόσο εννοεί να πραγματώνεται στην
κοινωνία δημιουργικά. Κοινωνία αδιαφοροποίητων ατόμων θυμίζει κοπάδι του οποίου τα μέλη οφείλουν τυφλή
υποταγή στον αρχηγό και τους ορισμούς του. Σε τέτοιες περιστάσεις ευδοκιμούν κάθε λογής απολυταρχίες
είτε ολοκληρωτισμοί, αφού η εσωτερικευμένη επιταγή της αρχής, το Υπερεγώ, διαλύει τις αντιστάσεις του
συνειδητού Εγώ και δημιουργεί συνθήκες απ’ ευθείας μεταβάσεως στην σκοτεινή περιοχή του ασυνειδήτου, σε
κοινωνική οργάνωση και ζωή εκτός πραγματικότητας και λογικής, με όρους αποκλειστικά κυριαρχίας και απο-
λαύσεως. Προϋπόθεση της εξελίξεως αυτής είναι μία πολιτισμική και πολιτικοϊδεολογική καθιέρωση της ανωρι-
μότητας με όλες τις εκδηλώσεις αδυναμίας – τα «χατίρια» των γονέων στο «παιδί» - όλα τα συμπαρομαρτούντα
των εκνόμων παροχών και αθεμίτων συναλλαγών. Την τελευταία εκδοχή εκφράζει χαρακτηριστικά το καθεστώς
του λαϊκισμού με την πρακτική του διάστροφου συνδικαλισμού, την βάναυση ατμόσφαιρα της απαιδευσίας, της
αναξιοκρατίας και της οχλοκρατίας. Ο μαζάνθρωπος με την ανανάπτυκτη και συχνότατα διαταραγμένη του προο-
δευτικότητα αποτελεί κατ’ εξοχήν αδιαφοροποίητο ον, έκπτωση του ανθρώπου στην γενικότητα του είδους του.
Ως τέτοιος, βρίσκει εύκολα τον ρυθμό του στον συνδυασμό της απόλυτης υποταγής και της ανομίας. Για την
ακρίβεια εφ’ όσον το θεσμικό σύστημα δεν λειτουργεί συνεκτικά, αυτός ο άνθρωπος με την ατροφική συνείδηση
και την ροπαλοφόρο «αλήθεια» ζητεί να το αποκαταστήσει με την αυτοδικία και έτσι να το ανατρέψει.
Μια κοινωνία υγιαίνει όταν αναπτύσσει τους διαφοροποιούς μηχανισμούς των μεταρσιώσεων εναντίων των
απαγορεύσεων, οι οποίες τείνουν να ομαδοποιούν. Με το ελευθεριακό αξιακό της σύστημα βοηθεί τα άγριο
ένστικτο να εξελιχθεί μεταμορφωτικά και να αντικαταστήσει, κατά το γνωστό παράδειγμα, το σαδιστικό της
υποκείμενο με τον ευεργέτη χειρουργό. Η κοινωνία που νοσεί δεσμεύει τα συναισθήματα. Για την ακρίβεια υπο-
δαυλίζει τις μαζικές ανασφάλειες και τις στρέφει εναντίον των διαφοροποιητικών διεργασιών, οι οποίες ενέχουν
από την φύση τους το στοιχείο του αγνώστου. Σε τέτοια πλαίσια ο άνθρωπος πραγματώνεται στον χαμηλότερο,
τον βιολογικό του εαυτό και παρασύρει το περιβάλλον στην έκπτωσή του. Το ζούμε κατά την μεταπολιτευτική
περίοδο στις συμπεριφορές ικανού αριθμού συμπολιτών μας. Ιδιαίτερα κατά το διάστημα της «δημοσιονομικής»
μας κρίσεως οι συμπεριφορές αποκαλύπτουν μία παθογένεια η οποία εκδηλώνεται με ανομικά συμπτώματα. Η
μεταδικτατορική «πολιτικοποίηση» κατέληξε στον πλέον αποσυνθετικό ομαδισμό που έχει γνωρίσει η κοινωνία
μας από συστάσεως του νεοελληνικού κράτους, με διαστάσεις μάλιστα οιονεί κουλτούρας.
Βιώνουμε μια επιδεικτική απόρριψη των θεσμών στην λογική της σημερινής εξουθενωτικής οικονομικής συ-
γκυρίας, οι κυρίως υπαίτιοι της οποίας μένουν ατιμώρητοι. Αυτή η «λογική» συγχέει αβασάνιστα τις παραβατικές
πράξεις και το πολιτικό σύστημα που τις συγκάλυψε, με την ίδια την συνοχή της κοινωνίας. Παραβλέπει ένα

23