Page 21 - index

“ Η μηχανή στο αμέσως

προσεχές μέλλον προβλέπεται

να υποκαταστήσει τον άνθρωπο
παντού, όπου η παραγωγική

διαδικασία δεν προβλέπει

δημιουργικότητα ”

στο”, βλέπουμε ότι έχει επισημάνει πολύ σαφώς το γε- τος. Οι αρχαίοι πολιτισμοί έμειναν στάσιμοι στην εξέλιξη
γονός του φόβου ενώπιον του “αγνώστου”, που οδηγεί τους παρ’ όλον ότι βασίζονταν στην ενδοστρεφή δημιουρ-
άμεσα στην άρνηση του “νέου” και της “αλλαγής”. Ας μη γικότητα, διότι είχαν αγνοήσει πλήρως την αναγκαιότητα
λησμονούμε ότι, το παιδί που κλαίει από φόβο ερχόμενο της παράλληλης αναπτύξεως της εξωστρεφούς τεχνολο-
σ’ επαφή με νέα πρόσωπα και νέες καταστάσεις, δεν πε- γικής δημιουργικότητος, ίσως από φόβο προς τις αναπό-
θαίνει ποτέ μέσα μας, απλώς ξεπερνιέται συνειδητά, και φευκτες κοινωνικές επιπτώσεις.
μόνον προσωρινά. Ο σύγχρονος όμως πολιτισμός έχει προοδεύσει και αυ-
Ο τρίτος αυτός τομέας της δημιουργικότατος παίρνει τός, όπως είδαμε, επίσης μονόπλευρα, ρίχνοντας όλο
μετά από όλα αυτά τη μορφή της κατ’ εξοχήν δημιουργί- του το βάρος στις γνώσεις που αφορούν στις σχέσεις
ας, της δημιουργίας της δημιουργικότητος. ανθρώπου και φύσεως.
Προφανώς στον τομέα αυτό βρίσκονται και τα εκάστοτε Σήμερα έχοντας αγνοήσει, ουσιαστικά, τόσο τη σημασία
σύνορα ανάμεσα στην επιστήμη και στη μεταφυσική, τόσο της συλλογικής υπευθυνότητος για τη δημιουργική δρα-
στη θρησκευτική, όσο και στη φιλοσοφική της διάσταση. στηριότητα του ατόμου, όσο και την ενδοστρεφή δημιουρ-
Η αναγκαιότητα για μία ισόρροπη ανάπτυξη των τριών γικότητα, έχουμε φθάσει να κινδυνεύουμε, σαν ανθρώπι-
αυτών κατευθύνσεων της δημιουργικής δραστηριότη- νο γένος, να αυτοκαταστραφούμε από την έλλειψη νέων
τος του ανθρώπου είναι καταφανέστατη. Προφανώς οι κινήτρων για δημιουργική δραστηριοποίηση του ατόμου.
γνώσεις των φυσικών επιστημών δεν μπορούν ούτε να Ας κατανοήσουμε λοιπόν, όσο ακόμη είναι καιρός, ότι
αναπτυχθούν, ούτε να αξιοποιηθούν, χωρίς την αντίστοι- η βιολογική επιβίωση και η κατανάλωση αγαθών έχουν
χη παράλληλη γνώση, που αφορά στις σχέσεις ανάμεσα πάψει από καιρό να αποτελούν επαρκή κίνητρα για δημι-
στους ανθρώπους. ουργία στις αναπτυγμένες χώρες και ας στραφούμε προς
Επίσης, αναμφισβήτητα, ούτε η γνώση της φύσεως, νέα κίνητρα πιο βαθειά ριζωμένα.
ούτε η γνώση γύρω από τα κοινωνικά, τα οικονομικά, τα Πιστεύουμε, πάνω στο θέμα αυτό, ότι μόνο η ολοκλήρω-
πολιτικά προβλήματα, είναι δυνατόν να αναπτυχθούν και ση του υποκειμένου μέσα σε μία παράλληλη και ισόρροπη
πολύ λιγότερο να αξιοποιηθούν χωρίς να είναι ώριμο το δημιουργική δραστηριότητα και στους τρεις τομείς που
ίδιο το άτομο να ξεπεράσει το φόβο του αγνώστου και να αναφέραμε μπορεί να εξασφαλίσει τη δημιουργικότητα
δεχθεί την αλλαγή. που έχει ανάγκη η ανθρωπότητα για να επιβιώσει.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο η δημιουργικότητα θ’ αρχίσει ν’
Η ίδια η ιστορία της ανθρωπότητος είναι ένα ζωντανό αποτελεί ταυτόχρονα κίνητρο, μέσο και σκοπό για το άτο-
παράδειγμα της αναγκαιότητος αυτής για ισόρροπη ανά- μο, με άμεσο αποτέλεσμα να ανανεώνεται αδιάκοπα αφ’
πτυξη όλων των τομέων της Ανθρώπινης δημιουργικότα- εαυτής η δημιουργική δραστηριότητα. ε

21